Ưu nhược điểm công ty so với thành lập hộ kinh doanh cá thể

Nên thành lập công ty hay hộ kinh doanh? Đây là câu hỏi được nhiều người quan tâm và cần được cân nhắc kỹ lưỡng trước khi quyết định. Mỗi loại hình đều có những ưu nhược điểm khác nhau, tùy theo mục đích và điều kiện kinh doanh của bạn. Bài viết dưới đây của Luật Việt Phong sẽ phân tích về ưu nhược điểm của hai loại hình này, từ đó giúp bạn dễ dàng đưa ra được lựa chọn phù hợp nhất.

1. Thành lập doanh nghiệp

Doanh nghiệp là một tổ chức có tên riêng biệt, sở hữu tài sản, địa điểm kinh doanh và được thành lập hoặc đăng ký theo quy định của pháp luật với mục đích kinh doanh. Thành lập doanh nghiệp là quá trình cá nhân hoặc tổ chức làm thủ tục đăng ký thành lập doanh nghiệp với nhiều loại hình tại cơ quan đăng ký kinh doanh.

Các loại hình doanh nghiệp hiện nay bao gồm:

Công ty TNHH một thành viên;
Công ty TNHH hai thành viên trở lên;
Công ty cổ phần;
Công ty hợp danh;
Doanh nghiệp tư nhân.

Đối với cá nhân và tổ chức có nhu cầu kinh doanh với quy mô lớn và đa dạng ngành, nên làm thủ tục thành lập công ty, doanh nghiệp. Đồng thời, loại hình kinh doanh này sẽ có nhiều ưu điểm như:

Có tư cách pháp nhân (trừ doanh nghiệp tư nhân);
Được sử dụng nguồn lao động không giới hạn;
Được xuất hóa đơn giá trị gia tăng (VAT);
Dễ dàng huy động vốn từ các nguồn bên ngoài.

2. Đăng ký hộ kinh doanh cá thể

Hộ kinh doanh cá thể là loại hình kinh doanh nhỏ lẻ, đơn giản và dễ dàng quản lý, phù hợp với các cá nhân hoặc hộ gia đình có quy mô nhỏ. Đăng ký hộ kinh doanh cá thể sẽ có nhiều ưu nhược điểm như:

Không có con dấu tròn pháp nhân;
Không thể xuất hóa đơn giá trị gia tăng (VAT);
Chịu trách nhiệm vô hạn bằng toàn bộ tài sản của chủ hộ;

Do đó, hình thức đăng ký hộ kinh doanh chỉ phù hợp với một số hình thức kinh doanh như: mở cửa hàng tạp hóa; tiệm cắt tóc; cửa hàng ăn uống. Cá nhân hoặc hộ gia đình có thể làm thủ tục đăng ký hộ kinh doanh tại Phòng Tài Chính – Kế Hoạch cấp quận/huyện.

Ưu, nhược điểm của từng loại hình kinh doanh

Tiêu chí	Đăng ký hộ kinh doanh	Thành lập công ty, doanh nghiệp
Thủ tục thành lập	Thủ tục đơn giản	Thủ tục phức tạp
Tính pháp nhân	Không có (Chỉ có giấy phép đăng ký hộ kinh doanh)	Có (Trừ loại hình doanh nghiệp tư nhân) (Có giấy phép đăng ký doanh nghiệp + dấu tròn)
Trách nhiệm pháp lý	Chủ hộ kinh doanh chịu trách nhiệm vô hạn bằng toàn bộ tài sản cá nhân của mình.	Các doanh nghiệp chịu trách nhiệm hữu hạn trong phạm vi vốn điều lệ đăng ký (trừ doanh nghiệp tư nhân chịu trách nhiệm vô hạn)
Xuất hóa đơn GTGT	Không được xuất hóa đơn giá trị gia tăng (VAT) và không được khấu trừ thuế GTGT	Được xuất hóa đơn và khấu trừ thuế giá trị gia tăng (GTGT)
Quy mô hoạt động	Quy mô hoạt động kinh doanh nhỏ nên khó có thể huy động nguồn vốn để mở rộng hoạt động kinh doanh. Không được quyền xuất nhập khẩu.	Quy mô hoạt động lớn, khả năng huy động vốn và mở rộng hoạt động kinh doanh. Được cấp quyền thực hiện các giao dịch xuất và nhập khẩu.
Người đại diện pháp luật	Chỉ có duy nhất một người làm đại diện gọi là chủ hộ kinh doanh	Người đại diện theo pháp luật có thể là một hoặc nhiều người.
Địa chỉ trụ sở	Mỗi địa chỉ chỉ có thể được đăng ký làm địa chỉ trụ sở chính cho một hộ kinh doanh cá thể.	Mỗi địa chỉ đăng ký có thể đại diện cho nhiều công ty, doanh nghiệp trong cùng thời điểm.
Đặt tên	Tên hộ kinh doanh được đăng ký phải đảm bảo tính khác biệt, tránh trùng lặp hoặc gây nhầm lẫn với tên của các hộ kinh doanh khác đã đăng ký trước đó trong cùng địa bàn cấp quận, huyện.	Không được trùng với tên công ty khác trên phạm vi toàn quốc.
Ngành nghề đăng ký	Hạn chế về loại hình đăng ký kinh doanh: ví dụ không được đăng ký kinh doanh xuất nhập khẩu.	Doanh nghiệp được phép đăng ký kinh doanh không giới hạn số ngành, nghề.
Chế độ kế toán	Thuế khoán cố định: Do cơ quan thuế quy định dựa trên các tiêu chí cụ thể; Thủ tục nộp thuế đơn giản, không yêu cầu phải có hệ thống sổ sách kế toán chính thức; Không phải thực hiện nghĩa vụ báo cáo thuế.	Phương pháp khấu trừ thuế yêu cầu thủ tục thuế khá phức tạp, cần đội ngũ kế toán chuyên môn; Bắt buộc phải nộp các báo cáo thuế theo định kỳ hàng quý, hàng năm.
Nghĩa vụ về thuế	Hộ kinh doanh cần nộp 3 loại thuế chính: Thuế môn bài; thuế giá trị gia tăng (GTGT); thuế thu nhập cá nhân (TNCN).	Doanh nghiệp phải nộp nhiều loại thuế, khá phức tạp. Cụ thể, gồm có 4 loại thuế chính: Thuế môn bài; thuế giá trị gia tăng (VAT); thuế thu nhập doanh nghiệp; thuế thu nhập cá nhân
Thủ tục giải thể	Thủ tục giải thể hộ kinh doanh đơn giản, nhanh chóng.	Hồ sơ, thủ tục giải thể có tính phức tạp, mất nhiều thời gian xử lý.

Dựa trên các tiêu chí ở bảng trên, chúng ta có thể tóm gọn được những ưu và nhược điểm của loại hình công ty và hộ kinh doanh cá thể như sau:

Công ty, doanh nghiệp:

Ưu điểm: Có tư cách pháp nhân (ngoại trừ doanh nghiệp tư nhân), quy mô kinh doanh rộng, không giới hạn số lượng lao động và ngành nghề kinh doanh, dễ dàng huy động vốn từ bên ngoài và mở rộng phạm vi sản xuất kinh doanh thông qua việc thành lập chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh. Chủ sở hữu chỉ chịu trách nhiệm hữu hạn trong phạm vi số vốn đã góp vào công ty (trừ doanh nghiệp tư nhân), không phải lấy tài sản cá nhân để chịu trách nhiệm cho nghĩa vụ của công ty. Đặc biệt, đối với hoạt động bán hàng, doanh nghiệp đáp ứng được nhu cầu xuất hóa đơn giá trị gia tăng (hóa đơn đỏ) cho khách hàng và được khấu trừ 10% thuế giá trị gia tăng.
Nhược điểm: Chế độ kế toán phức tạp đòi hỏi phải đúng luật, đúng hạn, đúng chuẩn mực kế toán. Doanh nghiệp phải đóng nhiều loại thuế với mức thuế suất cao (ví dụ: doanh nghiệp phải đóng 20% thuế thu nhập doanh nghiệp nếu kinh doanh có lãi mỗi năm), phải thực hiện đúng và đầy đủ các chính sách cho người lao động như thai sản, bảo hiểm...

Hộ kinh doanh cá thể:

Ưu điểm: Số lượng lao động ít dễ dàng quản lý, chế độ chứng từ sổ sách kế toán đơn giản, nộp thuế khoán ít phù hợp với cá nhân, hộ gia đình kinh doanh nhỏ lẻ, vốn ít.
Nhược điểm: Hộ kinh doanh không có tư cách pháp nhân, quy mô kinh doanh nhỏ nên không dễ huy động vốn hay mở rộng quy mô kinh doanh, chủ hộ kinh doanh phải chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình, tính chất hoạt động manh mún, không xuất được hóa đơn giá trị gia tăng cho khách hàng nên hạn chế đối tác mua bán và không được khấu trừ tiền thuế như doanh nghiệp.

Như vậy, tùy thuộc vào quy mô, nhu cầu và khả năng tài chính, bạn có thể lựa chọn cho mình loại hình kinh doanh phù hợp. Nếu có định hướng phát triển và mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh trong tương lai thì thành lập doanh nghiệp, công ty là sự lựa chọn tốt nhất. Còn nếu chỉ có nhu cầu kinh doanh với quy mô nhỏ, số vốn hạn chế, đơn giản, dễ quản lý thì thành lập hộ kinh doanh cá thể chính là mô hình kinh doanh phù hợp cho các cá nhân hoặc hộ gia đình.

Trên đây là tư vấn của Công ty Luật Việt Phong về Ưu nhược điểm khi thành lập công ty so với thành lập hộ kinh doanh cá thể. Chúng tôi hy vọng rằng bạn có thể vận dụng các kiến thức kể trên để sử dụng trong công việc và cuộc sống. Nếu có vấn đề pháp lý nào khác cần tư vấn bạn vui lòng gọi điện tới tổng đài tư vấn pháp luật trực tuyến 24/7 của Công ty Luật Việt Phong để gặp luật sư tư vấn và chuyên viên pháp lý.